Thị trường CFD là gì? Kiến thức cơ bản về CFD trading

Nếu bạn thường xuyên theo dõi một kênh tin tức tài chính thì rất có thể bạn sẽ thường nghe thấy các chuyên gia thị trường chứng khoán đề cập về cổ phiếu, trái phiếu hoặc hàng hóa như vàng hoặc dầu. Đây là những công cụ phổ biến và quen thuộc đối với hầu hết các nhà đầu tư. Tuy nhiên, thực tế là vẫn còn những sản phẩm tài chính khác ít được biết đến hơn và các nhà đầu tư chưa có đủ hiểu biết về chúng.

Một trong số này là CFD (Hợp đồng chênh lệch). Đây là một sản phẩm phái sinh đang trở nên ngày càng phổ biến và được nhiều sàn giao dịch trực tuyến cung cấp.

Dưới đây là một số sàn giao dịch CFD tốt nhất và điểm khác biệt của họ.

Giao dịch CFD hoạt động như thế nào?

Để hiểu được cách hoạt động của CFD, trước tiên chúng tôi sẽ cần mô tả cho bạn một số khái niệm trong đó bao gồm cả các công cụ phái sinh.

Công cụ phái sinh là gì?

Điều đầu tiên bạn cần nắm được về CFD là chúng là các công cụ phái sinh. Điều đó có nghĩa là sản phẩm mà bạn đang giao dịch không có giá trị riêng mà sẽ được lấy giá trị từ một tài sản khác. Thay vì việc sở hữu các tài sản, bạn sẽ đầu cơ trên giá của một tài sản cơ bản.

Các loại sản phẩm phái sinh được giao dịch phổ biến nhất gồm:

• Hợp đồng tương lai (hợp đồng kỳ hạn)
• Hợp đồng hoán đổi
• Hợp đồng quyền chọn

Các tài sản cơ bản phổ biến nhất là hàng hóa, cổ phiếu, trái phiếu, lãi suất và tiền tệ.

Các công cụ phái sinh rất hấp dẫn các nhà giao dịch chuyên nghiệp, những người sử dụng chúng để đa dạng hóa hoặc hedging (phòng ngừa rủi ro). Trên thực tế, thị trường phái sinh rất rộng lớn và giá trị của nó ước tính là vào khoảng $640 nghìn tỷ (14 triệu 720 nghìn tỷ đồng) vào năm 2019. Để đánh giá đúng giá trị thực của nó, giá trị của thị trường chứng khoán toàn cầu mới chỉ đang tiến gần đến $90 nghìn tỷ (2 triệu 70 nghìn tỷ đồng) theo CNBC.

Tuy nhiên, theo một báo cáo của Bank for International Settlements (BIS), giá trị của thị trường này chỉ là $12 nghìn tỷ (276.000 nghìn tỷ đồng)!

Một sản phẩm có tác dụng đòn bẩy  

Hãy tưởng tượng bạn mua một hợp đồng CFD từ sàn giao dịch cho một đơn hàng 1,000 thùng dầu thô. Giá hiện tại của một thùng dầu là khoảng $40 (920.000 đồng), điều đó có nghĩa là bạn sẽ cần $40,000 (920 triệu đồng) để mua toàn bộ.

Với CFD, bạn không thực sự mua dầu và sẽ không cần phải thanh toán toàn bộ số tiền thông qua đòn bẩy. Sàn giao dịch sẽ yêu cầu bạn phải có một số tiền ký quỹ tùy thuộc vào mức đòn bẩy được cung cấp. Ví dụ: với yêu cầu ký quỹ là 10%, bạn sẽ chỉ phải đầu tư $4,000 (92 triệu đồng). Trong trường hợp này, giá trị trên lý thuyết của hợp đồng này sẽ là $40,000 (920 triệu đồng) trong khi số tiền ký quỹ chỉ là $4,000 (92 triệu đồng).

Vai trò của sàn giao dịch

Bạn có thể thấy một số khác biệt tùy thuộc vào thị trường mà bạn thực hiện các giao dịch phái sinh. Nhìn chung, các thị trường phái sinh đều có tính tập trung. Chúng cũng có thể là OTC hoặc Cổ phiếu chưa niêm yết (Over The Counter).

Trong trường hợp đầu tiên, các sản phẩm phái sinh sẽ được giao dịch trên một sàn giao dịch, ví dụ: Chicago Mercantile Exchange (CME). Sự khác biệt của các thị trường OTC là chúng không có cái gọi là thị trường tập trung và đây là lúc cần đến các sàn giao dịch.

Thị trường Forex là thị trường lớn nhất trên toàn cầu với $6.6 nghìn tỷ (151.800 nghìn tỷ đồng) được giao dịch hàng ngày. Tuy nhiên, đây là một thị trường cổ phiếu chưa niêm yết, tức là toàn bộ thị trường này không chịu sự giám sát của bất kỳ một sàn giao dịch nào trên thế giới. Để giải quyết vấn đề này, các sàn bán lẻ thấy rằng họ có thể hợp tác với những người chơi chủ chốt trên thị trường forex, cụ thể là các ngân hàng lớn. Thông qua các quan hệ đối tác này, các sàn bán lẻ có thể nhận được báo giá thị trường về tỷ giá hối đoái và cung cấp chúng cho khách hàng của mình.

Tiếp đó, các nhà sàn nhận ra rằng họ có thể cung cấp nhiều hơn các cặp tiền tệ sử dụng cùng một hệ thống và bắt đầu cung cấp các tài sản khác như cổ phiếu, hàng hóa, chỉ số và tiền điện tử. Tất cả những gì mà sàn giao dịch cần làm là hợp tác với các nhà cung cấp thanh khoản và tạo ra các hợp đồng tổng hợp dựa trên giá thị trường.

Các nhà giao dịch bán lẻ, nhờ đó, có cơ hội mua các hợp đồng dựa trên giá thị trường của các công cụ. Khi giá thay đổi, nhà giao dịch có thể có thu lợi hoặc lỗ trên phần chênh lệch giữa giá mua và giá thị trường hiện tại và do đó nó được gọi là Hợp đồng chênh lệch (CFD). Đối với nhà giao dịch, anh ta có thể thu được lợi nhuận bằng cách áp dụng mức chênh lệch giá thị trường mà mình nhận được từ các nhà cung cấp thanh khoản. Mức chênh lệch này cho phép nhà giao dịch kiếm lợi nhuận ngay cả khi giao dịch của họ có lãi hay không.

Do nhà giao dịch sẽ tạo ra CFD của riêng mình nên bạn cần phải lưu ý để lựa chọn chính xác. Trường hợp thao túng giá giữa các sàn giao dịch không có sự quản lý cũng xảy ra ở một vài nơi. Chính vì lý do này nên chúng tôi khuyên bạn chỉ nên lựa chọn các sàn giao dịch CFD có sự quản lý của các cơ quan quản lý thị trường. Sự hiện diện của các cơ quan quản lý tài chính là rất cần thiết để đảm bảo rằng các sàn CFD tôn trọng các hợp đồng mà họ tạo ra.

Đòn bẩy là gì?

Tương tự như các sàn phái sinh khác, sàn giao dịch CFD không yêu cầu nhà giao dịch thanh toán toàn bộ giá trị của giao dịch. Trên thực tế, các sàn yêu cầu số vốn ít hơn rất nhiều để tạo ra hợp đồng. Điều này có được là nhờ vào hiệu ứng đòn bẩy.

Sàn giao dịch cung cấp CFD thường chỉ yêu cầu một khoản tiền nhỏ để thực hiện lệnh. Khoản tiền này được coi là ký quỹ làm tin và giống như tên gọi ký quỹ trong bảo hiểm.

Đòn bẩy cho phép bạn tiếp cận các thị trường một cách dễ dàng chỉ với một khoản tiền nhỏ. Một số sàn giao dịch CFD có khả năng cung cấp đòn bẩy lên đến 1:1000 trên nền tảng của mình. Điều này có nghĩa là bạn sẽ chỉ cần ký quỹ 0.1% để mở một vị thế (1/1000 x 100).

Ví dụ về giao dịch với CFD

Việc giao dịch CFD hàng hóa tương đối phổ biến. Chúng tôi sẽ cho bạn một ví dụ với vàng.

Giả sử, nếu bạn muốn mua 100 ounce vàng với giá $1,800 (41 triệu 400 nghìn đồng) và chọn một sàn CFD cung cấp đòn bẩy 1:100 trên tài sản đó. Ở đây, bạn sẽ cần có $1,800 (41 triệu 400 nghìn đồng) để mở vị thế:

 (100 x $1,800) / 100 = $1,800

 Để tính toán chi phí giao dịch chính xác, chúng ta cần xem sàn đang lấy chênh lệch hay hoa hồng.

Chênh lệch (Spread)

Trong ví dụ này, giả sử sàn giao dịch được chọn thu phí của bạn là $0.5 (11.500 đồng), tức giá mua sẽ tăng lên là $1,800.50 (41 triệu, 411 nghìn 500 đồng):

(100 x $1,800.5) / 100 = $1,800.50

Nếu giá vàng là $1,850 (41 triệu, 411 nghìn 500 đồng) thì lệnh của bạn sẽ được thực hiện ở giá bán là $1,849.50 (41 triệu 388 nghìn 500 đồng) với giả định mức chênh lệch vẫn giữ nguyên là $0.5 (11.500 đồng). Do đó, lợi nhuận mà bạn thu được sẽ là $49 (1.127.000 đồng) cho mỗi ounce vàng:

($1,849.50 – $1,800.50) = $49

Tuy nhiên, bạn cần nhớ rằng mình đã mua 100 troy ounce vàng với tổng lợi nhuận là $4,900 (112 triệu 700 nghìn đồng) trên vị thế:

(100 x $49) = $4,900

Giả sử bạn có $10,000 (230 triệu đồng) vốn trong tài khoản giao dịch của mình, điều đó có nghĩa là bạn đã kiếm được 49% lợi nhuận từ giao dịch này. So với một nhà giao dịch mua vàng vật chất với cùng mức giá, lợi nhuận thu được từ CFD sẽ cao hơn rất nhiều. Nếu bạn đã mua vàng vật chất, lợi nhuận mà bạn thu được sẽ chỉ là $50 (1.150.000 đồng) sau khi trừ đi phí giao dịch.

($1,850 – $1,800) = $50

Tuy nhiên, giao dịch CFD không phải lúc nào cũng có lãi. Hãy hình dung rằng giá mỗi ounce đã giảm từ $1.800 (41 triệu 400 nghìn đồng) xuống $1,750 (40 triệu 250 nghìn đồng). Mức chênh lệch được duy trì không đổi ở mức $0.5 (11.500 đồng), bạn bán số vàng đã mua với giá $1,749.50 (40 triệu 238 nghìn 500 đồng), khi đó bạn sẽ bị lỗ $51 (1.173.000 đồng) cho mỗi ounce vàng. Trong trường hợp này, khoản lỗ của bạn sẽ là $5,100 (117 triệu 300 nghìn đồng):

($1,800.50 – $1,749.50) x 100 = $5,100

Giả sử rằng số vốn của bạn là $10,000 (230 triệu đồng), điều đó có nghĩa là bạn đã mất 51% số vốn của mình trong giao dịch này. Một số sàn có mức dừng lỗ cho phép bạn đóng các vị thế mở khi bạn đã bị mất một số vốn nhất định. Để linh hoạt hơn, một số sàn giao dịch cho phép bạn tự thiết lập mức dừng lỗ của riêng mình.

Các sàn sẽ tính cả phí chênh lệch và hoa hồng

Một số sàn giao dịch CFD áp dụng mức chênh lệch thay đổi chặt chẽ đi kèm với hoa hồng dựa trên quy mô của vị thế. Để xem tác động của việc định giá như vậy, hãy tham khảo một sàn giao dịch có phí chênh lệch giá vàng là $0.1 (2.300 đồng) và hoa hồng là $3.50 (80.500 đồng) cho mỗi lot.

Vì một lot vàng tiêu chuẩn là 100 troy ounce nên tổng hoa hồng cho giao dịch sẽ là $7 (161.000 đồng) (vào + ra). Nếu tính cả chênh lệch $0.1 (2.300 đồng) thì tổng lợi nhuận trên một giao dịch thắng sẽ là $4,973 (114 triệu 379 nghìn đồng):

Giá mua = $1,800.00 (41 triệu 400 nghìn đồng) + 0,1 = $1,800.10 (41 triệu 402 nghìn 300 trăm đồng)

Giá bán ra = $1,850 (42 triệu 550 nghìn đồng) – 0,1 = $1,849.90 (42 triệu 547 nghìn 700 đồng)

Lợi nhuận = (($1,849.90 – $1,800.10) x 100) – $7 = $4,973 (114 triệu 379 nghìn đồng)

Như bạn thấy, lợi nhuận thu được trên giao dịch sẽ cao hơn ngay cả khi tính cả hoa hồng. Các khoản lỗ cũng sẽ thấp hơn một chút:

Giá mua = $1,800.00 (41 triệu 400 nghìn đồng) + 0,1 = $1,800.10 (41 triệu 402 nghìn 300 trăm đồng)

Giá bán ra = $1,750 (40 triệu 250 nghìn đồng) – 0.1 = $1,749.90 (40 triệu 247 nghìn 700 đồng)

Lỗ = (($1,800.10 – $1,749.90) x 100) – $7 = $5,013 (115 triệu 299 nghìn đồng)

Sản phẩm tài chính nào có thể được giao dịch dưới dạng CFD?

CFD có thể được giao dịch với tất cả các loại công cụ tài chính.

Không có bất kỳ giới hạn nào đối với các sản phẩm có thể được giao dịch dưới dạng CFD miễn là tồn tại thị trường cho sản phẩm đó. Trên thực tế, CFD rất đơn giản nên bạn hoàn toàn có thể tạo hợp đồng từ bất kỳ tài sản nào được niêm yết.

Tuy nhiên, CFD được giao dịch nhiều nhất thường vẫn là trong cổ phiếu, chỉ số chứng khoán và kim loại. Chứng khoán Hoa Kỳ nói riêng, đặc biệt là các cổ phiếu công nghệ như Amazon, Facebook và Google đang ngày càng trở nên hấp dẫn nhờ sự tăng trưởng của lĩnh vực này. Kim loại (vàng, bạc) và dầu mỏ cũng vẫn rất phổ biến.

Kể từ khi bong bóng trên thị trường tiền điện tử, các sàn giao dịch CFD cũng bắt đầu cung cấp các cặp tiền tệ ảo. Điều này mang lại lợi thế rất lớn cho phép các nhà đầu cơ có thể tận dụng các biến động của chúng mà không cần thiết lập ví tiền điện tử.

Do tất cả các chứng khoán này đều được giao dịch trên thị trường chứng khoán toàn cầu nên sàn giao dịch CFD có thể dễ dàng hợp tác với các nhà cung cấp thanh khoản để cung cấp báo giá. Ngoài ra, các thị trường này cũng có tính thanh khoản cao từ đó cho phép các nhà giao dịch tiếp cận các tài sản với mức giá hấp dẫn. Các sàn giao dịch hàng đầu thường hợp tác với các nhà cung cấp thanh khoản trên toàn thế giới để có thể đưa ra mức giá tốt nhất.

Bạn có nên giao dịch CFD không?

Trước khi thực hiện đầu tư, bạn cần nắm được những ưu và khuyết điểm của hình thức giao dịch này. Từ đây, bạn sẽ có được nhận thức đầy đủ về các rủi ro mà mình đang chấp nhận và quyết định xem rủi ro có lớn hơn lợi nhuận thu về không.

Ưu điểm của CFD

CFD mang lại sự linh hoạt tuyệt vời cho các nhà giao dịch và đầu cơ.

Giao dịch CFD sẽ không trở nên phổ biến nếu nó không mang lại những lợi ích nhất định cho các nhà giao dịch.

Lợi nhuận cao hơn

Một nhà giao dịch CFD có thể kiếm được nhiều tiền hơn so với một nhà giao dịch tài sản cơ bản. Trong ví dụ của chúng tôi ở trên, bạn có thể kiếm được $4,900 (112 triệu 700 nghìn đồng) khi đầu tư $1,800 (41 triệu 400 nghìn đồng) vào CFD vàng trong khi bạn chỉ có thể kiếm được $50 (1.150.000 đồng) nếu mua vàng vật chất.

Ví dụ này là minh chứng cho việc bạn có thể kiếm được nhiều lợi nhuận hơn từ CFD so với một công cụ không có đòn bẩy. Dù vậy, lợi nhuận càng cao thì sẽ càng tiềm ẩn nhiều rủi ro.

Yêu cầu vốn ít

Thường thì rất ít nhà đầu tư tư nhân có đủ khả năng để mua một cổ phiếu của Amazon với giá $3,000 (69 triệu đồng) và thanh toán toàn bộ chi phí. Và chúng tôi mới chỉ đang nói về một hành động!

Ngược lại, với CFD, một sàn giao dịch sẽ có thể cung cấp cho bạn đòn bẩy 1:100 với yêu cầu ký quỹ chỉ là $30 (690.000 đồng) để mua một cổ phiếu Amazon tương đương. Nhờ đó, CFD cho phép các nhà giao dịch có vốn hạn chế tận dụng lợi thế của thị trường tài chính.

Lợi nhuận ở mặt tăng và mặt giảm

Khi mua cổ phiếu, bạn chỉ có thể kiếm lời khi giá của chúng tăng lên. Mặt khác, với giao dịch CFD, bạn có thể đầu cơ dựa trên biến động giá theo cả hai chiều.

Vì vậy, nếu bạn cho rằng giá cổ phiếu Amazon sẽ đi xuống, bạn có thể bán khống bằng cách mở một vị thế bán trên CFD của nó. Bạn có thể làm điều này vì CFD là sản phẩm phái sinh và bạn không cần phải thực sự sở hữu cổ phiếu Amazon để có thể bán CFD của chúng.

Nếu bạn đã bán AMZN CFD và giá cổ phiếu của nhóm giảm xuống thì bạn có thể thu lợi bằng cách mua lại CFD ở mức thấp hơn và bỏ túi phần chênh lệch giữa giá vào và ra của bạn.

Không có ngày hết hạn

CFD không bị giới hạn về thời gian như các sản phẩm phái sinh khác như quyền chọn hoặc hợp đồng tương lai. Chúng không có ngày hết hạn cố định và có rất ít hạn chế đối với việc đóng vị thế.

Điều này cung cấp sự linh hoạt đáng kể cho các nhà giao dịch lướt sóng có thể vào và ra bất cứ lúc nào mà không phải chịu ràng buộc.

Nhược điểm của giao dịch CFD

CFD là sản phẩm có tính rủi ro nên bạn cần thận trọng và cẩn thận.

Đòn bẩy có khả năng gây lỗ lớn

CFD có thể khiến bạn mất nhiều tiền hơn dự kiến. Đòn bẩy là một con dao hai lưỡi có thể khuếch đại lợi nhuận nhưng cũng đồng thời làm tăng khoản lỗ của bạn.

Trên thực tế, các khoản lỗ tiềm ẩn có thể cao hơn mức lợi nhuận kỳ vọng như ví dụ được chúng tôi trình bày ở trên. Với giao dịch 100 ounce vàng với đòn bẩy 1:100, bạn đang lỗ $5,100 (117 triệu 300 nghìn đồng), tức là quá nửa số vốn của mình nếu giá giảm xuống chỉ còn là $50 (1.150.000 đồng). Ngược lại, nếu bạn mua vàng vật chất, khoản lỗ đó sẽ chỉ là $50 (1.150.000 đồng), tức số vốn của bạn chỉ bị thâm hụt 0.5%.

Khả năng thao túng của các sàn giao dịch

Nhiều nhà giao dịch đã phàn nàn về sự trượt giá tùy tiện hoặc báo giá lại khi đặt lệnh thông qua CFD. Dù các trường hợp giá bị thao túng bởi các sàn rất hiếm khi xảy ra nhưng không phải là không có.

Do sàn giao dịch giám sát tất cả các giao dịch nên gần như không có bất kỳ gian lận nào trong các thị trường tập trung. Điều này không được áp dụng với hợp đồng CFD vốn được các sàn cung cấp trực tiếp cho khách hàng.

Có một số cách mà các sàn giao dịch vô đạo đức có thể đánh lừa các nhà giao dịch mới. Bạn có thể tránh việc trở thành nạn nhân bằng cách lựa chọn sàn giao dịch có sự quản lý.

Không có cổ tức

Các nhà đầu tư vào cổ phiếu, ETF và quỹ tương hỗ vẫn có khả năng nhận được cổ tức nhưng giao dịch CFD thì không. CFD là sản phẩm tổng hợp và bạn không thể đầu tư vào bất kỳ tài sản thực nào.

Kết luận

Nhìn chung, CFD cung cấp một số lợi thế nhất định cho các nhà giao dịch. Tuy nhiên, do lợi nhuận tiềm năng lớn nên loại hình đầu tư này luôn tiềm ẩn rủi ro cao. Bạn cần thực hiện các phân tích liên quan một cách cẩn thận trước khi mở một vị thế và chú trọng việc quản lý rủi ro.

Câu hỏi thường gặp

Tác giả